De Ultieme Snoeigids
Wanneer moet je snoeien? (en wanneer vooral niet...)
Snoeien... Dat doet (bijna) iedereen. Maar goed snoeien doet bijna niemand.
Snoeien op het verkeerde moment of met het verkeerde gereedschap kan leiden tot schimmels, ziekten en zodoende tot afstervende takken. Daar wordt de tuin niet mooier van.
Daarom delen wij onze kennis. De Boer is namelijk al sinds 1933 specialist in hoveniersartikelen en in deze gids leggen wij alles uit. Van de vijf snoei seizoenen en de beste producten tot de beste technieken en het ideale snoeimoment per plantsoort.
Laten we beginnen.
De sapstroom is wat ervoor zorgt dat planten bloeien in de lente. Het weer beïnvloedt sapstromen door middel van temperatuur en vochtigheid. Bij vorst of koude stopt of vertraagt de sapstroom, waardoor snoeien risico’s op bevriezen of ‘bloeden’ (overmatig sapverlies) geeft. Bij warm, vochtig weer is de sapstroom actief, wat de wondgenezing bevordert maar bij sommige soorten ook overmatig sapverlies kan veroorzaken.
Vroege lente (net voor de sapstroom op gang komt)
Wat zijn de voor- en nadelen van snoeien in de vroege lente?
Typische periode: februari–maart (afhankelijk van het weer)
Kenmerken:
- Planten zitten nog in rust, maar knoppen beginnen al te zwellen.
- Wondheling verloopt vlot zodra de groei start.
- Je ziet goed de vorm en structuur omdat er geen bladeren zijn.
Voordelen:
- Minder risico op infecties bij de meeste soorten.
- Ideaal voor vormsnoei en verjonging van veel heesters, fruitbomen.
Nadelen:
- Bij vorstgevoelige planten kan te vroeg snoeien schade veroorzaken.
- Saprijke soorten (esdoorn, berk, noten) kunnen “bloeden” → beter na bladval of in zomer snoeien.
Late lente (na uitlopen, mei–juni)
Wat zijn de voor- en nadelen van snoeien in de late lente?
Voordelen:
- Handig om vorm te corrigeren of ongewenste uitlopers te verwijderen.
- Minder krachtige hergroei dan bij vroege lentesnoei → nuttig bij soorten die anders te hard uitschieten.
Nadelen:
- Snoei kan bloemen of vruchten wegnemen als je niet op bloeitijd let.
- Kans op "plantenstress" bij veel takken ineens weghalen tijdens warm weer. Hierdoor verliest de plant energie.
Meest verkochte snoeischaren!
Zomer (juli–augustus)
Wat zijn de voor- en nadelen van snoeien in de zomer?
Kenmerken:
- Groei vertraagt langzaam, reserves gaan richting wortels.
Voordelen:
- Remt groei, handig voor vormbehoud.
- Goed moment voor onderhoudssnoei bij leifruit, hagen, druiven.
- Wonden genezen snel door actieve sapstroom.
Nadelen:
- Te zware snoei kan zonnebrand op takken veroorzaken. ‘Zonnebrand op takken’ ontstaat wanneer de bast van een boom of struik plotseling wordt blootgesteld aan fel zonlicht. Dit veroorzaakt verkleuring, barsten of afschilferen van de bast en kan de boom verzwakken
- Bij droogte extra stress.
Herfst (september–november, na bladval)
Wat zijn de voor- en nadelen van snoeien in de herfst?
Kenmerken:
- Plant gaat in rust, sapstroom neemt af.
- Structuur is weer zichtbaar door de gevallen bladeren.
Voordelen:
- Makkelijk om dode of zieke takken te verwijderen.
- Je stoort de bloei niet bij soorten die in lente bloeien.
Nadelen:
- Wonden genezen traag, meer infectierisico bij nat/koud weer.
- Bij strenge vorst daarna kan snoeiwond beschadigen.
- Niet geschikt voor vorstgevoelige soorten.
Meest gestelde vragen over snoeien!
In hoofdlijnen: je kunt beter niet snoeien in periodes van strenge vorst en tijdens nat, koud herfstweer (oktober–november) vanwege trage wondheling en infectierisico; ook bij voorjaarsbloeiers vermijd je snoei vlak voor of tijdens de bloei. Ook zijn er veel uitzonderingen. Het mooi houden van bepaalde plantsoorten vergt precisiewerk en dat leggen wij verder uit in deze gids.
Winter (december–januari)
Wat zijn de voor- en nadelen van snoeien in de winter?
Voordelen:
- Ideaal voor vormsnoei bij veel bladverliezende bomen en heesters.
- Geen verstoring van bloei bij zomerbloeiers.
Nadelen:
- Wonden blijven lang open (infectiegevaar bij vorst/vocht).
- Risico op terugvriezen van snoeiwonden bij strenge vorst.
- Niet geschikt voor vorstgevoelige of “bloedgevende” soorten.
Goede snoeischaren, zagen en accessoires!
Welk seizoen is het beste om te snoeien?
Hieronder staat per seizoen wat je meestal met verschillende plantgroepen doet, inclusief de snoeireactie en risico’s.
Scroll naar rechts voor de antwoorden per seizoen.
Opmerkingen bij de tabel
- “Niet snoeien” betekent niet dat het dodelijk is, maar dat het hoog risico of ongunstig effect heeft.
- Sommige planten (zoals clematis en druiven) hebben heel specifieke snoeiregels per soort/groep.
- Bij strenge vorst altijd snoei uitstellen.
Welk snoeigereedschap werkt het beste per seizoen?
Het gaat eigenlijk om twee factoren:
- Houttype & dikte (jong, groen hout vs. oud, hard hout)
- Omstandigheden (temperatuur, vocht, bereikbaarheid)
Gereedschap per seizoen
Seizoen | Aanbevolen gereedschap | Waarom |
---|---|---|
Winter | Handtakkenzaag (fijn vertand), bypass-snoeischaar, takkenschaar met lange armen | Takken zijn hard en droog → scherpe bypass-bladen maken schone snede, lange armen geven kracht zonder veel inspanning in de kou. |
Vroege lente | Bypass-snoeischaar voor levend hout, takkenschaar voor dikker hout, lichte snoeizaag | Sapstroom start → zuivere snede voorkomt “rafelen” en infecties. |
Late lente | Bypass-snoeischaar, eventueel heggenschaar (handmatig of accu) | Veel groen blad, jong hout → bypass geeft schone snede, heggenschaar voor vormwerk. |
Zomer | Heggenschaar (accu of handmatig), lichtgewicht takkenschaar, kleine snoeischaar | Veel onderhoudswerk en vormknip, geen zware zaag nodig tenzij verjonging. |
Herfst | Takkenschaar voor half-verhout materiaal, handzaag voor zwaardere takken, eventueel accu-heggenschaar voor laatste knip | Natter weer → scherp gereedschap nodig om schimmelrisico te verminderen. |
Het Beste Snoeigereedschap
Accu snoeischaar vs. handgereedschap
Accu-aangedreven
- Ideaal voor grote oppervlakken (hagen, veel fruitbomen).
- Bespaart tijd en fysieke kracht.
- Let op bij nat weer → elektrische componenten beschermen.
Handgereedschap
- Meer controle en precisie.
- Beter voor “gevoelige” planten waar je echt bij elke tak wil kijken.
- Stil, geen opladen nodig.
Meest verkochte accu snoeischaren!
Extra tips per seizoen
- Winter: Houd snoeischaar warm in je jaszak → koude metaalbladen knippen minder soepel.
- Lente/zomer: Reinig messen vaker, omdat plantensappen kleven.
- Herfst/winter: Desinfecteer na elke plant om schimmel en bacteriën niet over te dragen (zeker bij nat weer).
- Altijd: Gebruik scherpe bypass-scharen voor levend hout, aambeeld-scharen alleen voor dood hout.